„Ojcze, daj mi część własności, która na mnie przypada… Podzielił więc majątek między nich”.
Historia starta jak świat – ojciec ma majątek, a syn domaga się tego, co mu się według prawa należy. Ojciec nie stawia żadnych warunków, nie protestuje, nie mówi: podział majątku dopiero po mojej śmierci, ale spełnia życzenie swego młodszego syna. Przypadek? Decyzja odejścia syna sprawia, że ojciec wewnętrznie cierpi i milczy, ale prawdziwa miłość nie pozwala mu nie uszanować prawa do spadku i wyboru życia na własną rękę.
Cała ta sytuacja pokazuje, że obaj postawili na totalną wolność.
„Niedługo potem młodszy syn, zabrawszy wszystko, odjechał w dalekie strony i tam roztrwonił swoją własność, żyjąc rozrzutnie”.
W krótkim czasie nastąpiły cztery etapy degradacji młodego człowieka:
– utrata całego majątku roztrwonionego przez syna,
– cierpienie głodu z powodu utraty pożywienia,
– najęcie się do poniżającej pracy przy trzodzie chlewnej /świnie były uważane przez Żydów za zwierzęta nieczyste/;
– podkradanie świniom strąków i spożywanie nieczystego pożywienia.
„A gdy był jeszcze daleko, ujrzał go jego ojciec i wzruszył się głęboko; wybiegł naprzeciw niego, rzucił mu się na szyję i ucałował go”.
Przypowieść coraz częściej nazywamy przypowieścią o Miłosiernym Ojcu, ponieważ tak naprawdę w drugiej części tego fragmentu to Ojciec  staje się pierwszoplanową postacią i przyjmuje w całym tym zamieszaniu inicjatywę.
To Ojciec wybiega na spotkanie i cieszy się, że na nowo odzyskał swoje ukochane dziecko. Sekretarka znanego polityka, gen. Charlesa de Gaulle’a –Elżbieta de Mirabel, znana i przyjmowana przez wysokie osobistości ze świata finansjery, sztuki i dyplomacji, pewnego dnia postanowiła porzucić wszystko i wstąpić do zakonu karmelitańskiego. Na pytania zaskoczonych i zdziwionych dziennikarzy odpowiedzieć: „ Wreszcie muszę zacząć żyć po ludzku…”
„Ojcze, zgrzeszyłem przeciw Niebu i wobec ciebie, już nie jestem godzien nazywać się twoim synem”. Syn jest skruszony, z pokorą chyli głowę i przeprasza swego Ojca za to co uczynił. Nie spodziewa się pochwal zaszczytów, nagrody – wie że poważnie nabroił, że nadużył zaufania swego Ojca i najwyżej może zostać najemnikiem, który ma pod dostatkiem chleba i z głodu nie zginie. Tymczasem następuje kolejny zwrot akcji i kolejny raz zaskakuje nas postać Ojca, w pełni już przejmującego inicjatywę i kontrolę nad całym wydarzeniem.
Lecz ojciec powiedział do swoich sług: „Przynieście szybko najlepszą szatę i ubierzcie go; dajcie mu też pierścień na rękę i sandały na nogi! Przyprowadźcie utuczone cielę i zabijcie: będziemy ucztować i weselić się, ponieważ ten syn mój był umarły, a znów ożył; zaginął, a odnalazł się”.
W tej niezwykłej przypowieści, którą tak wielu komentatorów nazywa Ewangelią w Ewangelii, uderza pośród tysięcy fascynujących wątków jeden rzadko podejmowany. Oto po powrocie marnotrawnego syna ojciec wręcza mu trzy znaczące dary: biała szatę – to symbol przywrócenia utraconej godności,  sandały – które są symbolem przywrócenia prawdziwej wolności oraz pierścień na rękę – który symbolizuje przywrócenie utraconego dziedzictwa. Miłosierny Ojciec z centralnej przypowieści Nowego Testamentu wie, że syn wielokrotnie jeszcze opuści rodzinne gniazdo. I daje mu totalną wolność. Stąd sandały wolności. Pozwala odchodzić, jeśli tylko to odchodzenie prowokować będzie do większej tęsknoty i do powrotu. Ten Ojciec wie, że kochać można naprawdę tylko w wielkiej wolności. Ile razy decydujemy w wolności i podejmujemy życiowe ryzyko na własną rękę, ile razy się pomylimy i pobłądzimy w życiowych decyzjach, tyle razy mamy możliwość powrotu w ramiona kochającego Ojca. Tę możliwość daje nam konfesjonał – sakrament pokuty, bo w czasie spowiedzi Bóg jak Ojciec Miłosierny obdarowuje nas każdorazowo białą szatą, sandałami i pierścieniem – czyli zwraca nam straconą godność, wolność i dziedzictwo. Polski poeta i dramaturg – Tadeusz Różewicz w swoim opowiadaniu pt.: „Moja córeczka” napisał: „Miłość do człowieka jest najcięższa, to jest katorga, ale kochać trzeba… Świat zginie nie od bomby atomowej czy wodorowej, ale od tego, ze człowiek kocha pieniądze, samochód, a nie kocha drugiego człowieka”
Przepołowiony czas Wielkiego Postu oraz dzisiejsza Ewangelia wysyła nam słabym i grzesznym ludziom jasny i przejrzysty komunikat: Bóg jest miłosierny! Czeka na Ciebie, aby Ci przebaczyć i okazać swoje miłosierdzie. Nie przegap tej okazji, skorzystaj z tego wielkiego Daru, jakim jest Jego Bezmiar Miłosierdzia! Daj Bogu szansę! Uwierz w jego Ojcowską, niezmienną, bezwarunkową i osobistą Miłość i pozwól Mu się kochać, a na pewno się nie zawiedziesz!
Panie Jezu, tak często odchodzę z domu Ojca, poszukując szczęścia i miłości tam, gdzie nie da się ich znaleźć. Ocal we mnie pragnienie powracania w ramiona Miłosiernego Boga i świadomość, że On na mnie nieustannie czeka i niezmiennie kocha, bo mu na mnie ciągle zależy. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

„Mojżesz powiedział do ludu: A teraz, Izraelu, słuchaj praw i nakazów, które uczę was wypełniać, abyście żyli i doszli do posiadania ziemi, którą wam daje Pan, Bóg waszych ojców”.
Mojżesz wzywa naród wybrany do zachowania Bożego prawa i przestrzegania go, bo to jest podstawowy warunek  zachowania Przymierza z Panem – Bóg Jahwe będzie opiekował się narodem wybranym i prowadził do ziemi obiecanej pod warunkiem że naród ten będzie przestrzegał literalnie – czyli dokładnie jego praw i nakazów: „Tylko się strzeż bardzo i pilnuj siebie, byś nie zapomniał o tych rzeczach, które widziały twe oczy, by z twego serca nie uszły po wszystkie dni twego życia, ale ucz ich swych synów i wnuków”.
Jezus nawiązuje do zawarcia przymierza z Bogiem na Synaju i z góry uświadamia swoich słuchaczy, że On jako umiłowany Syn Ojca nie przychodzi, aby znieść Boże prawo czy całkowicie zmieniać nauczanie proroków ze Starego Testamentu. On pragnie je wyjaśnić i v\co najwyżej uzupełnić: „Nie sądźcie, że przyszedłem znieść Prawo albo Proroków. Nie przyszedłem znieść, ale wypełnić. Zaprawdę bowiem, powiadam wam: Dopóki niebo i ziemia nie przeminą, ani jedna jota, ani jedna kreska nie zmieni się w Prawie, aż się wszystko spełni”.
Najmniejszą hebrajską literą jest jota. Przypomina niewielki przecinek. Jest łatwa do przeoczenia, można ją też zlekceważyć. Lecz jednocześnie ta maleńka litera – chciałoby się powiedzieć: nic nieznacząca – stoi na początku świętego imienia Jezus /Jeszua/. To jest malutki znak – ale za nim jest wielka treść i znaczenie.
Jest więc literą świętą. Nadzwyczaj istotną. Jest literą, od której zaczyna się nowa epoka. Nowy świat. Nowy czas. Nowy Testament. Maleńka jota przypomina nam, że wypełnieniem Prawa jest Jezus, że to On jest prawem, sensem, wolą Ojca. Ten niepozorny znaczek mógłby nam umknąć, gdyby nie to, że wypełnienie tej jednej joty oznacza wypełnienie nie tylko całego Dekalogu, ale także prawa miłości Boga, bliźniego i siebie samego. Bo to, co małe, w oczach Boga jest największe.

Panie Jezu, Ty wiesz, jak bardzo pragnę wypełnić Twoje prawo i z jakim przychodzi mi to trudem. Nawracaj moje serce tym, co małe, a jednocześnie takie wielkie, i ucz mnie modlitwy Twoim świętym Imieniem.
Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

„Czyż myślicie, że owych osiemnastu, na których zwaliła się wieża w Siloam i zabiła ich, było większymi winowajcami niż inni mieszkańcy Jeruzalem? Bynajmniej, powiadam wam; lecz jeśli się nie nawrócicie, wszyscy tak samo zginiecie”.
Kiedy dopada nas zło, to wtedy czujemy się bezsilni i zagubieni. Szukamy jakiejś racjonalizacji – czyli wyjaśnienia zła. Ale zło jest irracjonalne – nie jest czymś, co da się tak po prostu wyjaśnić czy usprawiedliwić. Dlaczego wieża w Siloam zawaliła się na sprawiedliwych? Czy oni rzeczywiście musieli zginąć?  Dlaczego zginęli ci właśnie, a nie inni, stojący tuż obok?
Za jakie grzechy?! Tak naprawdę, niczym nie różnimy się od tych mieszkańców Jerozolimy, przychodzących do Jezusa z pytaniem o sens morderstw Piłata i katastrofy budowlanej. Czy dzisiaj nie jest podobnie?! Czy dziś nie stawiamy pytań, dlaczego tyle okrucieństwa na świecie, dlaczego tylu ludzi umiera z powodu Covida – a wśród nich małe, niewinne i bezbronne dzieci. Dlaczego kolejna straszliwa, wręcz barbarzyńska wojna na Ukrainie – we Lwowie na rynku ustawiono 130 wózków – symbolizujących, że już tyle, od trwającej 25 dni wojny zginęło małych dzieci. Ciągle pojawia się to pytanie: czy Stwórca jest Bogiem zemsty czy miłosiernym Ojcem?
Jezus nie tłumaczy, skąd bierze się na świecie zło; natomiast cierpliwie i wytrwale, lecz nie bez silnych emocji, tłumaczy, że nie tak działa Bóg. Gdyby tak było, czy ostałby się ktokolwiek z nas? Czy świat, z całym swoim okrucieństwem, grzechem, pierworodnym rozłamem nie powinien zapaść się w jednej chwili w niebyt? Tymczasem trwa, bo On, Przedwieczny, wciąż wierzy w naszą przemianę. Chrystus wzywa nas zatem do nawrócenia: „powiadam wam: jeśli się nie nawrócicie, wszyscy tak samo zginiecie”.
To właśnie chce nam powiedzieć dzisiaj Boski Nauczyciel z Nazaretu: że bardziej niż epidemii koronawirusa czy też zbrojnego zmasowanego ataku tyrana ze wschodu powinniśmy się bać grzechu i śmierci duchowej, która może doprowadzić nas ku zatraceniu na wieki!
Dwukrotne wezwanie do nawrócenia zostaje uzupełnione w dzisiejszym fragmencie Ewangelii, przypowieścią o nieurodzajnym drzewie figowym.

„Panie, jeszcze na ten rok je pozostaw; ja okopię je i obłożę nawozem; może wyda owoc. A jeśli nie, w przyszłości możesz je wyciąć”. Bóg nie chce patrzeć na naszą klęskę,  nie chce wymierzać kary,  nie chce naszego cierpienia. Jego wielka cierpliwość i oczekiwanie jak na szachownicy na nasz ruch – oznacza przejaw Jego Wielkiego Miłosierdzia. Nie oznacza to, że człowiek może czuć się bezkarnie, może się panoszyć  i lekceważyć potęgę zła, ze może grzeszyć zuchwałością, bezczelnością i pychą wobec samego Boga.
Legenda z życia Św. Antoniego Padewskiego opowiada, że kiedyś przyszedł do niego do spowiedzi młody człowiek,  który popełnił wiele ciężkich grzechów. Jednak tak bardzo  był przejęty żalem za nie, że z powodu łez nie był w stanie wypowiedzieć ani jednego słowa. Wówczas Antoni polecił mu spisać wszystkie grzechy na kartce. Przyszedł ponownie i odczytał zapisane grzechy, a Antoni udzielił mu rozgrzeszenia. I nagle grzechy w cudowny sposób zniknęły z kartki. Bóg w ten sposób pocieszył skruszonego i zapewnił go, że nawet najcięższe grzechy zostały mu odpuszczone.
Wielki bohater narodowy – Tadeusz Kościuszko uczył się jako kadet w szkole oficerskiej. Pewnego dnia do szkoły przybył na wizytację generał, który zapytał kadetów: „Jakie jest według was największe zwycięstwo?” Uczniowie wymieniali różne bitwy. Jedynie Kościuszko  dał poprawną odpowiedź: „Największe zwycięstwo jest odniesione nad samym sobą!” To już blisko połowa Wielkiego Postu. Pamiętajmy, że najważniejszym zadaniem w tym czasie jest nasze nawrócenie. Chodzi o nawrócenie we wszystkich wymiarach naszego życia osobistego, społecznego i rodzinnego. Potrzeba wiele pokory i silnej wiary w Tajemnicę Miłosierdzia, aby przyznać się z pokorą do własnych błędów, wyznać je przed Bogiem – czyli odnieść zwycięstwo nad grzechem i nad samym sobą.
Panie Jezu, tyle razy spadł na mnie gniew namiestników, zawaliły się nade mną wieże mojej pychy. Nie pozwól mi nigdy zwątpić w Bożą dobroć, abym mógł dostąpić Twojego przebaczenia i miłosierdzia. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

„Począł więc Jonasz iść przez miasto jeden dzień drogi i wołał, i głosił: «Jeszcze czterdzieści dni, a Niniwa zostanie zburzona».
I uwierzyli mieszkańcy Niniwy Bogu, ogłosili post i przyoblekli się w wory od najstarszego do najmłodszego”. Jonasz to prorok, który kiedy usłyszał wolę Bożą, zrobił wszystko, by jej uniknąć. Poszedł w stronę przeciwną, niż chciał Pan. Uciekał przed Panem, ale w końcu przejrzał na oczy i zrozumiał – że przed Bogiem uciec się nie da! Sprowadził zagrożenie na współuczestników podróży, wylądował na dnie swojego życia, zamknięty w brzuchu ryby niczym w trumnie. Jego historia to przejrzysty obraz upadku, ale także obraz wyzwolenia się z pęt grzechu i otchłani śmierci.
Do postaci Jonasza  nawiązuje w dzisiejszej Ewangelii Jezus Chrystus, kiedy mówi: „To plemię jest plemieniem przewrotnym. Żąda znaku, ale żaden znak nie będzie mu dany, prócz znaku Jonasza. Jak bowiem Jonasz stał się znakiem dla mieszkańców Niniwy, tak będzie Syn Człowieczy dla tego plemienia”.
Jezus porównuje w dzisiejszym fragmencie znak proroka Jonasza do swego znaku – a jest nim śmierć i zmartwychwstanie.
Tak jak po trzech dniach w brzuchu ryby na dnie oceanu Jonasz zmartwychwstał, a jego widok zwrócił mieszkańców Niniwy ku Bogu, kiedy zobaczyli człowieka zmiażdżonego przez życie, ukrzyżowanego, ogołoconego; tak samo i Jezus ma stać się znakiem sprzeciwu dla Izraelskiego – zmiażdżony przez życie, ukrzyżowany, ogołocony, zabity, ale po trzech dniach powstaje z grobu
i zmartwychwstaje do Nowego Życia!
„Ludzie z Niniwy powstaną na sądzie przeciw temu plemieniu i potępią je; ponieważ oni dzięki nawoływaniu Jonasza się nawrócili, a oto tu jest coś więcej niż Jonasz». Jezus piętnuje przewrotność plemienia izraelskiego, wypomina im to że na własne oczy widzą znaki i cuda, jakie On czyni, słyszą naukę a jednak powątpiewają i nie potrafią – a właściwie nie chcą uwierzyć w Jego Mesjańskie posłannictwo, bo Jezus nie pasuje im do ich ram i norm jako Mesjasz i Zbawiciel.  jednocześnie zobaczyli zwycięstwo nad śmiercią. Większego znaku nie ma. Nie ma większej łaski. Prosimy o mało, gdy możemy otrzymać wszystko. Widzimy detale, ale dopiero cały obraz pełen jest nadziei.
Pochyleni nad Słowem Pańskim spróbujmy spojrzeć na to dzisiejsze rozważanie w kluczu: Jonasz – Chrystus – ja…
Jonasz uciekał przed Bogiem, ale zmiażdżony Jego laską wypełnił misję, Jezus posłuszny woli Ojca przychodzi, aby przez mękę, śmierć i zmartwychwstanie dokonać naszego usprawiedliwienia.
A ja? Czy potrafię rozpoznać w swoim sercu i otworzyć swój umysł na to, czego Bóg oczekuje – czego wręcz zażąda ode mnie? Czy umiem być posłuszny woli Ojca w moim życiu? Czy czasem jak Jonasz nie buntuję się i nie uciekam przed Jego wolą, Jego decyzją, Jego głosem? Czy potrafię jak Jezus w Ogrójcu powiedzieć: „Ojcze nie moja, ale twoja wola niech się spełni”?
Prośmy gorąco, abyśmy idąc wielkopostną drogą odkryli na nowo w sobie postawę uległości i posłuszeństwa woli Ojca, abyśmy na wzór Jonasza i samego Jezusa uczyli się wypełniać Jego wolę i realizować wg jego zamysłu naszą misję, nasze zadania, które nam powierzył – do samego końca:
Panie Jezu, wołam do Ciebie z głębokości mojego życia, z dna mojego upadku, z otchłani śmierci. Udzielaj mi nieustannie łaski, bym dojrzał znak Jonasza, znak Twojego zmartwychwstania. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.