Przemyśl, 25 marca 2021 r.
Wskazania pastoralne na Wielki Tydzień i Triduum Paschalne 2021
dla duchowieństwa i wiernych Archidiecezji Przemyskiej
Wstęp
1. Szczególne wyrazy pobożności i formy kultu liturgicznego praktykowane w naszym kraju w czasie świąt paschalnych (jak np. procesje, kaplica adoracji – ciemnica, Grób Pański czy błogosławieństwo pokarmów), powinny być celebrowane przy odpowiedniej staranności, z zachowaniem środków ostrożności i przepisów sanitarnych (obowiązek zakrywania nosa i ust; wewnątrz kościołów i kaplic max. 1 osoba na 20 m2 przy zachowaniu odległości min. 1,5 m).
2. Jeśli zachowuje się tradycyjne procesje Wielkiego Tygodnia (procesja z palmami oraz procesja rezurekcyjna), powinny one w tym czasie odbywać się w formie skromniejszej, np. z udziałem celebransa i asysty, tak aby wierni mogli pozostać na swoich miejscach, przy zachowaniu odstępów przewidzianych przepisami sanitarnymi.
I. Zasady dotyczące wspólnot kapłańskich, zakonnych oraz kapłanów w izolacji
3. Zezwala się wspólnotom zakonnym na celebracje Mszy Wieczerzy Pańskiej w Wielki Czwartek, Liturgii Męki Pańskiej w Wielki Piątek i Wigilii Paschalnej we własnych kaplicach w pełniejszym wymiarze, jeśli nie biorą w nich udziału osoby z zewnątrz. Jeśli warunki na to pozwalają, w tych wspólnotach może odbyć się pełna liturgia, ponieważ obostrzenia co do liczby uczestników, dystansu między osobami i inne nie dotyczą mieszkańców jednego domu.
4. Kapłani poddający się izolacji lub kwarantannie, po złożeniu prośby i otrzymaniu zgody od Metropolity Przemyskiego, mogą sprawować Eucharystię poza miejscem świętym, w godnym miejscu. Nie ma możliwości samodzielnego sprawowania bez udziału wiernych Liturgii Męki Pańskiej i Wigilii Paschalnej. Kapłanom będącym w izolacji pozostaje w tych wypadkach duchowa łączność drogą transmisji i duchowa Komunia (jeśli nie otrzymują Komunii chorych w Wielki Piątek lub Wiatyku w Wielką Sobotę). Osoby duchowne nie mogące uczestniczyć w Liturgii Męki Pańskiej są objęte obowiązkiem odmówienia Nieszporów, a ci, którzy nie mogą uczestniczyć w Wigilii Paschalnej mają obowiązek odmówienia sobotniej Komplety oraz Godziny czytań Niedzieli Wielkanocnej. Z tych godzin zwolnieni są jedynie ci, którzy uczestniczą w Liturgii Męki Pańskiej i Wigilii Paschalnej, uczestnictwo zaś powinno być tutaj rozumiane dosłownie i nie oznacza łączności duchowej przez media.
II. Niedziela Palmowa
5. W Niedzielę Palmową zaleca się, aby „upamiętnienie wjazdu Pana do Jerozolimy” celebrować w drugiej, uproszczonej formie przewidzianej w polskiej edycji Mszału Rzymskiego.
6. Istnieje wówczas możliwość procesyjnego przejścia z palmami od drzwi kościoła do prezbiterium kapłana i asysty z reprezentacją wiernych.
III. Msza Krzyżma
7. W Wielki Czwartek o godz. 10.00 w Bazylice Archikatedralnej w Przemyślu będzie miała miejsce celebracja Mszy Krzyżma z błogosławieństwem olejów św. i poświęceniem Krzyżma. Wezmą w niej udział księża dziekani (lub ich przedstawiciele). Obecni kapłani w imieniu całego duchowieństwa odnowią przyrzeczenia kapłańskie. Eucharystia będzie transmitowana przez Radio FARA. Zachęca się całe prezbiterium Archidiecezji Przemyskiej do duchowej łączności z celebracją w Archikatedrze.
8. Po zakończonej Mszy Krzyżma w zakrystii Bazyliki Archikatedralnej będzie można odebrać oleje święte.
9. Po odbiorze nowych olejów po Mszy Krzyżma, kapłani powinni spalić stare oleje. Przypominamy, że w razie konieczności, każdy kapłan może, jak zwykle, jednorazowo poświęcić olej chorych, jednak tylko w czasie sprawowania sakramentu; pozostałego oleju nie wolno przechowywać, lecz należy spalić (Obrzędy chorych, nr 21b).
IV. Msza Wieczerzy Pańskiej
10. W okresie pandemii, w tym dniu kapłanom wyjątkowo zezwala się na odprawienie Mszy św. bez udziału ludu, jeśli zachodzi taka konieczność.
11. Obrzęd obmycia nóg, który zawsze jest opcjonalny, należy w tym roku pominąć.
V. Wielki Piątek Męki Pańskiej
12. Liturgię Męki Pańskiej sprawuje się jak zwykle, według schematu podanego w Mszale Rzymskim, uwzględniając następujące wskazania wynikające z panującej epidemii:
- W modlitwie powszechnej, po wezwaniu 9, należy dołączyć wezwanie wraz z oracją końcową, zatwierdzone dla Polski przez Kongregację ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów w 2020 roku (do pobrania poniżej).
- Zalecana jest pierwsza forma wniesienia Krzyża i odsłonięcie jego ramion w prezbiterium.
- Podczas Adoracji Krzyża, tylko przewodniczący liturgii może dokonać oddania czci przez pocałunek. Pozostali adorują Krzyż przez podejście i przyklęknięcie lub skłon, z zachowaniem odpowiedniej odległości między uczestnikami.
- Jeśli celebracja jest transmitowana, to z myślą o osobach łączących się z domów, celebrans na zakończenie adoracji powinien podnieść Krzyż i trzymać go tak przez pewien czas w milczeniu, aby wierni mogli oddać duchowo cześć Krzyżowi.
- Należy pozostawić Krzyż i świece w prezbiterium, aby wierni mogli adorować Krzyż z właściwej odległości.
VI. Wielka Sobota
13. Tradycyjne błogosławieństwo pokarmów może się odbywać z zachowaniem reżimu sanitarnego.
VII. Wigilia Paschalna
14. W przygotowaniu Wigilii Paschalnej należy uwzględnić następujące ograniczenia:
- Liturgia może zacząć się na zewnątrz lub wewnątrz kościoła, z udziałem celebransa i asysty. Wierni pozostają na wcześniej zajętych miejscach.
- Poświęcenie wody i pokropienie można pominąć, jeśli jest to konieczne lub wskazane dla bezpieczeństwa sanitarnego.
15. W liturgii chrzcielnej zawsze należy zachować odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych.
VIII. Niedziela Zmartwychwstania
16. W Niedzielę Zmartwychwstania Pańskiego, przed pierwszą Mszą świętą poranną może odbyć się skromna procesja rezurekcyjna, z zachowaniem przepisów Mszału i pod warunkiem przestrzegania przepisów i ograniczeń dotyczących liczby i dystansu wiernych.
IX. Wskazania odnośnie do wiernych pozostających w domach
17. W okresie ograniczeń, wielką wagę ma duchowa łączność z celebracjami transmitowanymi za pośrednictwem środków społecznego przekazu, która, chociaż nie jest uczestnictwem w pełnym tego słowa znaczeniu, posiada wielką wartość. Zachęca się osoby łączące się w ten sposób z celebracjami, aby w swoich domach zachować uroczysty charakter tego wydarzenia.
18. Szczególnym wyrazem łączności z Kościołem jest praktyka Komunii duchowej, do której zachęca się wszystkich, którzy nie mogą przystąpić do Komunii sakramentalnej. Akt Komunii duchowej wymaga stanu łaski uświęcającej. Chociaż modlitwa odmawiana przy akcie Komunii duchowej może być dobrana zgodnie z pobożnością wiernych, to Kościół przewidział do aktu Komunii duchowej dołączenie modlitwy „Duszo Chrystusowa” i związał z nią odpust cząstkowy (Wykaz odpustów, nad. 7, s. 56).
X. Modlitwa w intencji chorych i służby zdrowia
19. Zachęcam do modlitwy w intencji chorych, cierpiących z powodu pandemii, ich bliskich, lekarzy, pielęgniarek i wszystkich pracownikach służby zdrowia.
✠ Adam Szal
Metropolita Przemyski
ks. Bartosz Rajnowski
Kanclerz Kurii
